Do uprawy zimą nadaje się np. sałata. (Fot. pixabay)
Uprawa warzyw zimą jest możliwa. Choć zima to okres, który większości rolników kojarzy się z odpoczynkiem od prac na roli. Jednak ci, którzy posiadają szklarnie lub tunele foliowe, mają możliwość przedłużenia sezonu wegetacyjnego i cieszenia się świeżymi warzywami nawet w najchłodniejszych miesiącach roku.
Uprawa warzyw w zimowych warunkach wymaga oczywiście odpowiedniego przygotowania, ale przy zachowaniu kilku podstawowych zasad można osiągnąć bardzo satysfakcjonujące efekty. Jak się za to zabrać? Przeczytaj nasz poradnik.
PORADNIK: Jakie nawozy możemy stosować zimą?
Jakie warzywa można uprawiać zimą?
Nie wszystkie rośliny dobrze radzą sobie w chłodniejszych warunkach, dlatego zimą należy wybierać gatunki, które są odporne na niskie temperatury i krótsze dni. Oto lista warzyw, które najlepiej sprawdzają się w uprawie szklarniowej i tunelowej zimą:
1. Warzywa liściowe
-
- Sałata – zwłaszcza odmiany zimowe, takie jak masłowa czy rzymska. Rośnie stosunkowo szybko, nawet w niższych temperaturach.
- Rukola – odporna na chłód, doskonale nadaje się do zimowych upraw.
- Szpinak – rośnie wolniej zimą, ale jest odporny na niskie temperatury.
2. Rośliny kapustne
-
- Jarmuż – jedna z najbardziej odpornych roślin, doskonale rośnie nawet przy lekkich przymrozkach.
- Pak Choi – azjatycka odmiana kapusty, która doskonale sprawdza się w chłodniejszych warunkach.
- Kalarepa – jej młode bulwy dobrze radzą sobie w niższych temperaturach.
3. Warzywa korzeniowe
-
- Rzodkiewki – szybko kiełkują i dobrze znoszą chłodniejsze warunki, dzięki czemu można je zbierać nawet po 4-6 tygodniach od wysiewu.
- Marchew baby – w odmianach o krótkim okresie wegetacyjnym nadaje się do uprawy zimowej.
- Burak liściowy – liście buraka (boćwina) są odporne na chłód i bardzo smaczne.
4. Zioła
-
- Pietruszka naciowa – rośnie dobrze nawet przy mniejszej ilości światła.
- Kolendra – odporna na chłód, szczególnie w warunkach szklarniowych.
- Szczypiorek – można go uprawiać z cebul sadzonych w doniczkach lub bezpośrednio w gruncie szklarni.
Uprawa warzyw zimą. Porady dotyczące ogrzewania szklarni
Jednym z największych wyzwań jakie stawia przed nami uprawa warzyw zimą, czy to w szklarniach, czy w tunelach foliowych, jest utrzymanie odpowiedniej temperatury. W zależności od regionu, temperatury mogą spadać do poziomu, który uniemożliwia wzrost roślin. Dlatego warto zadbać o efektywne i ekonomiczne metody ogrzewania.
1. Wybór odpowiedniego systemu grzewczego
-
- Grzejniki elektryczne – łatwe w użyciu, ale mogą być kosztowne w eksploatacji, zwłaszcza przy większych powierzchniach.
- Piece na drewno lub węgiel – bardziej ekonomiczne w dłuższej perspektywie, ale wymagają regularnego nadzoru.
- Maty grzewcze – stosowane na małą skalę, np. pod rozsadami, gdzie wymagane jest lokalne ogrzewanie gleby.
- Grzejniki gazowe – wydajne, szczególnie w większych szklarniach, ale wymagają dobrej wentylacji, aby uniknąć nagromadzenia dwutlenku węgla.
2. Izolacja szklarni i tuneli foliowych
-
- Dodatkowa warstwa folii – w tunelach foliowych warto zastosować podwójną warstwę folii, pomiędzy którymi znajdzie się warstwa powietrza. Taka izolacja znacząco poprawia zdolność utrzymania ciepła.
- Zasłony termiczne – można je rozwieszać wewnątrz szklarni, aby ograniczyć straty ciepła w nocy.
- Uszczelnienia – warto sprawdzić, czy nie ma nieszczelności, przez które ucieka ciepło.
3. Zastosowanie mas termicznych
-
- Zbiorniki z wodą – beczki lub pojemniki z wodą umieszczone wewnątrz szklarni pochłaniają ciepło w ciągu dnia, a nocą stopniowo je oddają. To prosta i skuteczna metoda, która pomaga utrzymać stabilniejszą temperaturę.
- Kamienie lub cegły – pełnią podobną rolę co woda, gromadząc ciepło w ciągu dnia.
4. Wentylacja i ochrona przed wilgocią
Choć zimą wentylacja jest mniej intensywna, nie można jej zaniedbać. Wysoka wilgotność powietrza sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, które mogą zniszczyć uprawy. Dlatego warto regularnie wietrzyć szklarnię, szczególnie w cieplejsze dni.
POLECAMY: Dokarmianie drzew w ogrodzie. Czy to konieczne?
Inne wskazówki dotyczące zimowej uprawy warzyw
1. Dobór odpowiedniego podłoża
Zimą gleba w szklarniach szybciej wychładza się niż latem, dlatego warto zadbać o jej jakość. Dodanie kompostu, obornika lub biohumusu pozwala poprawić strukturę gleby i zwiększyć jej zdolność do magazynowania ciepła.
2. Oświetlenie
Dni zimą są krótkie, co ogranicza ilość światła docierającego do roślin. Warto zainwestować w lampy LED doświetlające uprawy, szczególnie jeśli uprawiane są rośliny o wysokich wymaganiach świetlnych.
3. Nawadnianie
Zimą rośliny wymagają mniej wody niż latem, ale jej brak może zaszkodzić uprawom. Należy podlewać rośliny umiarkowanie, aby uniknąć zalania korzeni i rozwoju pleśni.
_____
Uprawa warzyw zimą w szklarniach i tunelach foliowych to doskonały sposób na dostęp do świeżych produktów przez cały rok. Kluczem do sukcesu jest wybór odpowiednich gatunków roślin, zapewnienie odpowiedniej temperatury i wilgotności oraz zadbanie o oświetlenie i jakość gleby. Dzięki tym prostym zasadom możemy nie tylko cieszyć się zdrowymi warzywami w okresie zimowym, ale także wykorzystać czas, kiedy większość ogrodników czeka na nadejście wiosny.